Vô sinh và dấu hiệu vô sinh ở nam giới và nữ giới là gì
Vô sinh (infertility) là tình trạng sinh vật không thể sinh sản theo cách tự nhiên. Ở loài người, vô sinh được định nghĩa là tình trạng vợ chồng sau một năm chung sống, quan hệ tình dục trung bình 2-3 lần/tuần, không sử dụng bất kỳ biện pháp tránh thai nào mà người vợ vẫn không có thai. Có thể hiểu vô sinh là hiện tượng mất hay thiếu khả năng sinh sản, nó xảy ra trong khoảng 10-15% các cặp nam nữ muốn có con.
Một cặp vợ chồng gọi là vô sinh nguyên phát nếu trong quá khứ họ chưa có thai lần nào. Nhưng nếu trong quá khứ họ đã có ít nhất một lần mang thai, sẩy thai hoặc phá thai, rồi quá thời hạn một năm sau đó muốn có thai mà vẫn không có thai trở lại thì gọi là vô sinh thứ phát.
Vô sinh có thể là nguyên phát với người vợ hay với người chồng hay với cả chồng và vợ. Tương tự như vậy, vô sinh có thể là thứ phát đối với người chồng và người vợ hoặc với cả hai.
Vô sinh nguyên phát còn được gọi là Vô sinh I và vô sinh thứ phát còn được gọi là vô sinh II.
Sau đây chúng ta cùng đi tìm hiểu dấu hiệu nhận biết vô sinh ở nam và nữ giới nhé.
I. Dấu hiệu vô sinh ở nam giới
Nguyên nhân dẫn đến vô sinh ở nam giới rất nhiều nhưng chủ yếu do các bệnh lý tại tinh hoàn, viêm nhiễm đường sinh dục (viêm tuyến tiền liệt, viêm túi tinh,…) mất cân bằng hormone là những nguyên nhân chủ yếu gây vô sinh ở nam giới. Chúng làm giảm khả năng có con của nhiều quý ông. Những thói quen của nhiều đấng mày râu như hút thuốc lá, uống rượu bia… cũng góp phần làm giảm cả chất lượng và số lượng tinh trùng.
1. Dấu hiệu bất thường ở tinh dịch
Tinh dịch là hỗn hợp dịch được phóng ra khi nam giới đạt cực khoái. Trong tinh dịch có chứa tinh trùng, chất nhờn từ niệu đạo, từ ống dẫn tinh, tuyến tiền liệt và túi tinh. Trạng thái của tinh dịch phản ánh rất rõ sức khỏe sinh sản nam giới. Những dấu hiệu bất thường ở tinh dịch là thông điệp cảnh báo tình trạng sức khỏe đến các quý ông.
Ở trạng thái bình thường, tinh dịch sẽ có các yếu tố:
- Màu sắc: màu trắng đục, xám hoặc hơi ngả vàng (nếu lâu ngày không xuất tinh )
- Trạng thái: có độ quánh, sền sệt, sau 15 - 30 phút tiếp xúc với môi trường sẽ hóa lỏng
- Thể tích tinh dịch từ 2 – 5 ml.
Nếu có bất thường ở một trong ba yếu tố trên, nam giới cần gặp bác sĩ thăm khám cụ thể:
- Tinh dịch có màu vàng: Ở nam giới lâu ngày không xuất tinh, thành phần trong tinh dịch biến đổi khiến cho tinh dịch ra có màu vàng. Lúc này tinh dịch khá đặc, quánh, tinh trùng không thể hoạt động hiệu quả, giảm khả năng thụ thai. Khi tần suất xuất tinh tăng lên, tình trạng tinh dịch màu vàng có thể được cải thiện. Tuy nhiên, cải thiện khoảng cách giữa các lần xuất tinh mà hiện tượng này vẫn còn kéo dài thì nam giới nên đi kiểm tra sớm bởi vì rất có thể tinh dịch màu vàng ở đây là do viêm tuyến tiền liệt, viêm túi tinh.
- Tinh dịch có màu nâu, rất có thể là do tinh dịch có lẫn máu. Nếu hiện tượng này chỉ xuất hiện vài lần không kèm thêm các dấu hiệu bất thường khác thì có thể yên tâm, đó chỉ là những tổn thương lành tính. Mặt khác, nếu hiện tượng này xuất hiện thường xuyên cánh mày râu cần đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán sớm và chính xác nhất.
- Tinh dịch có màu xanh, kèm theo đau, sưng tinh hoàn rất có thể nam giới bị viêm niệu đạo. Không điều trị kịp thời sẽ dẫn đến tắc ống dẫn tinh gây vô sinh nam.
- Tinh dịch trong như nước lã, lượng tinh dịch ít là dấu hiệu cảnh báo có sự bất thường về số lượng, chất lượng tinh trùng.
- Tinh dịch đặc, vón cục: Nam giới sẽ quan sát thấy tinh dịch xuất hiện các hạt trắng nhỏ như hạt cơm, bóp ra thấy bột mịn. Điều này làm tinh trùng yếu, khó di chuyển, khó có thể gặp trứng để thụ thai.
2. Dấu hiệu bất thường ở bộ phận sinh dục
- Tinh hoàn: nhà máy sản xuất đội ngũ tinh binh, bất kỳ dấu hiệu bất thường nào cũng có thể ảnh hưởng đến chức năng sản xuất của tinh hoàn. Các bất thường cần chú ý như: có u cục, tinh hoàn bị sưng đau, da tinh hoàn nhăn nheo,…
- Bìu: Bộ phận bao bên ngoài, bảo vệ tinh hoàn. Khi bìu bị sưng đau, tấy đỏ rất có thể nam giới bị viêm mào tinh, xoắn tinh hoàn, nguyên nhân gây vô sinh ở cánh mày râu.
- Quy đầu: các dấu hiệu bất thường ở quy đầu như mọc mụn, viêm, sưng đau, tấy đỏ … cũng là dấu hiệu cảnh báo vô sinh ở nam giới.
3. Bất thường khi xuất tinh
- Đau khi xuất tinh đặc biệt nghiêm trọng khi có kèm thêm triệu chứng tinh dịch có lẫn máu, màu đục.
- Xuất tinh ngược dòng, trường hợp này tinh dịch không được phóng ra ngoài mà đi ngược vào trong bàng quang, sau đó theo nước tiểu đi ra ngoài.
- Xuất tinh sớm thường kèm theo chất lượng, số lượng tinh trùng đều bị giảm. Nam giới chưa thực sự quan hệ đã xuất tinh, không đưa tinh trùng vào cơ thể người phụ nữ dẫn đến vô sinh hiếm muộn.
4. Rối loạn cương
Đây là tình trạng không quý ông nào muốn gặp phải “trên bảo dưới không nghe”, Cậu nhỏ không cương cứng nên không thể giao hợp, quá trình thụ thai không được đảm bảo tiến hành.
5. Rối loạn đường tiểu
Các biểu hiện điển hình như: đi tiểu nhiều, khi đi tiểu thấy đau, buốt … Nguyên nhân có thể xuất phát từ các bệnh lây truyền qua đường TD, các bệnh xã hội nguy hiểm hoặc do chức năng sinh lý nam giới bị suy yếu khiến cánh mày râu bị vô sinh hiếm muộn.
6. Những dấu hiệu bất thường khác
Ngoài ra, những dấu hiệu vô sinh nam khác mà bạn có thể nhận thấy bao gồm:
- Nam giới chậm chạp, vận động thiếu linh hoạt, thiếu sức sống.
- Rối loạn nội tiết tố nam, giảm ham muốn, giảm sức mạnh trong chuyện ấy.
- Tóc rụng nhiều hơn, tăng cân bất thường, tập trung béo bụng và vùng quanh bụng.
- Ra nhiều mồ hôi, da khô, nhăn nheo, xuất hiện các nốt nóng đỏ.
- Căng thẳng, lo âu kéo dài, tinh thần đi xuống, luôn cảm thấy lo lắng, áp lực.
II. Dấu hiệu vô sinh ở nữ giới
Trước khi đi tìm hiểu dấu hiệu vô sinh ở nữ giơi thì ta cùng tìm nguyên nhân vô sinh ở nữ nhé.
Nguyên nhân bệnh vô sinh ở nữ giới thường do:
- Bất thường trong phóng noãn: Vòng kinh không phóng noãn do ảnh hưởng của trục dưới đồi – tuyến yên – buồng trứng.
- Nguyên nhân do vòi tử cung: Các bệnh lý có thể gây tổn thương vòi tử cung như viêm nhiễm đường sinh dục, bệnh lây qua đường tình dục, tiền sử phẫu thuật vùng chậu và vòi tử cung, lạc nội mạc tử cung ở vòi tử cung, bất thường bẩm sinh ở vòi tử cung hay do triệt sản.
- Nguyên nhân tại tử cung: U xơ tử cung, viêm dính buồng tử cung, bất thường bẩm sinh (dị dạng tử cung hai sừng, tử cung có vách ngăn, không có tử cung…).
- Nguyên nhân do cổ tử cung: Chất nhầy kém, kháng thể kháng tinh trùng, tổn thương ở cổ tử cung do can thiệp thủ thuật (khoét chóp, đốt điện…), cổ tử cung ngắn.
- Vô sinh không rõ nguyên nhân: Khoảng 10% vô sinh không thể tìm nguyên nhân chính xác sau khi đã thăm khám và làm tất cả các xét nghiệm cần thiết để thăm dò và chẩn đoán.
Trong đó, nguyên nhân vô sinh ở nữ giới thường gặp là do vòng kinh không phóng noãn, viêm tắc vòi trứng và vô sinh do viêm nhiễm đường sinh dục.
Vậy dấu hiệu vô sinh ở nữ giới là gì?
Bệnh vô sinh thường không dễ nhận biết như những bệnh phụ khoa khác, để xác định được mình có bị vô sinh hay không nữ giới cần thực hiện xét nghiệm phụ khoa mới cho kết quả chính xác. Tuy nhiên, chị em vẫn có thể nhận biết qua những biểu hiện của vô sinh nữ sau:
- Rối loạn kinh nguyệt: Có thể bị rong kinh, chậm kinh, mất kinh, máu kinh vón cục… là những biểu hiện của rối loạn nội tiết tố dẫn đến khả năng mang thai giảm đi rõ rệt.
- Dịch âm đạo bất thường: Khí hư có dấu hiệu bất thường như ra nhiều, màu sắc khác lạ kèm theo mùi hôi khó chịu…
- Rối loạn nội tiết tố: Do thiếu nội tiết tố nữ estrogen, điều này sẽ khiến cho buồng trứng phát triển kém và khó có khả năng thụ thai.
- Mắc các bệnh liên quan đến đường sinh dục
Nguồn: